Dlaczego wysycha Jezioro Jeleńskie?

5 stycznia informowaliśmy o kolejnym piśmie osób zaniepokojonych obniżaniem się lustra wody w Jeziorze Jeleńskim (gm. Chojna). Autorzy napisali do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie, że dotąd nie otrzymali odpowiedzi na pierwsze pismo z października, bo dwa razy przesunięto termin jej udzielenia. Sygnatariusze listu poprosili też RZGW o przekazanie wyjaśnień "Gazecie Chojeńskiej". W ubiegłym tygodniu takie wyjaśnienia otrzymaliśmy. Oto ich treść:

W numerze 1 z 5 stycznia zamieszczona została informacja o braku odpowiedzi ze strony Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie w sprawie obniżania się lustra wody w Jeziorze Jeleńskim. W październiku ub. roku do RZGW Szczecin faktycznie wpłynął w tej sprawie list otwarty mieszkańców wsi Jelenin i wszystkich innych osób nią zainteresowanych, w związku z czym wszczęte zostało postępowanie wyjaśniające. Wszczęcie tego postępowania przez dyrektora RZGW w Szczecinie wynikało z jego ustawowego obowiązku do wykonywania kontroli korzystania z wód i utrzymania urządzeń wodnych. Nieprawidłowości w tym zakresie mogły bowiem stanowić jedną z przyczyn obserwowanego obniżania lustra wody w tym jeziorze.
Autorzy listu o wszystkich dotychczasowych działaniach Zarządu zostali poinformowani w formie pism, przesłanych na wskazany do korespondencji adres. RZGW, prowadząc postępowanie wyjaśniające w tej sprawie, nie miał natomiast obowiązku informowania na łamach gazety o wynikach podjętych działań ani przyczynach przedłużenia terminu załatwienia sprawy. Ponadto RZGW jako jednostka budżetowa należąca do sektora finansów publicznych - z uwagi na zalecone przez organ nadzorczy oszczędności - nie może wydatkować przyznanych na dany rok środków finansowych na cele inne niż główne zadania statutowe. Niemniej RZGW informuje, że przeprowadzone postępowanie wyjaśniające wykazało, iż przesłankami przyczyniającymi się do obniżania poziomu lustra wody w Jez. Jeleńskim (ale również poziomu wód gruntowych na terenach leśnych) mogą być:
- wykonanie obiektu melioracji wodnej szczegółowej Jelenin - Brwice o zmienionym kierunku spływu wód oraz dewastacja elementów ww. sytemu melioracyjnego wstrzymujących odpływ wody z tego jeziora, co jest przedmiotem dalszych wyjaśnień;
- nieduża powierzchnia zlewni (obszaru zasilania) Jeziora Jeleńskiego, zmniejszona w niewielkim stopniu (ale jednak), funkcjonującym zgodnie z prawem ujęciem wody w Brwicach, zaopatrującym ludność tej miejscowości oraz Jelenina w wodę do spożycia;
- warunki topograficzne zlewni jeziora powodujące, że istniejące rowy leśne mają niewielką długość, a naturalne warunki gruntowe w zlewni powodują, że przepływ wody w tych rowach ma charakter okresowy;
- cykliczność zmian opadów (np. opady w roku 2003 i 2006 były dwa razy mniejsze niż w 2007, natomiast okres od połowy 2008 r. można scharakteryzować jako okres poniżej wartości średniej).

Mając powyższe ustalenia na uwadze, jak również w związku z realizacją opracowania dla obszaru całego kraju: "Sformułowanie w warunkach korzystania z wód regionu wodnego ograniczeń w korzystaniu z wód jezior lub zbiorników oraz w użytkowaniu ich zlewni", którego celem jest wskazanie jezior zdegradowanych i przyczyn tej degradacji, Zarząd nasz przekaże ekspertom przygotowującym ww. pracę wszystkie materiały zebrane w toku przeprowadzonego postępowania, z prośbą o ustalenie udziału poszczególnych przyczyn obniżania się poziomu wody w Jez. Jeleńskim i wskazanie środków zaradczych. Podjęcie dalszych działań uzależnione będzie od wyników tego opracowania. Termin jego odbioru końcowego wyznaczono na 30 maja 2010 r. O jego wynikach i dalszych działaniach RZGW informować będzie w formie pism kierowanych bezpośrednio do autorów listu w opisywanej sprawie.
Renata Choduń - kierownik Wydziału Kontroli Gospodarowania Wodami - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie