Książki o miejscach, w których żyjemy
|
Wspominaliśmy o dwóch książkach, które w czerwcu wydało Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne Terra Incognita w Chojnie staraniem jego prezesa Pawła Migdalskiego. Bardzo ważną dla miłośników regionalnej historii jest książka 76-letniego prof. Edwarda Rymara (honorowego członka Terra Incognita) „Z dawnych dziejów przyodrzańskiej Nowej Marchii”. To zbiór tekstów (częściowo publikowanych po raz pierwszy) o rejonie chojeńskim, m.in. o początkach Chojny, o średniowiecznym Moryniu, Trzcińsku, Boleszkowicach, o cedyńskim klasztorze cysterek, o średniowiecznych rodzinach mieszczańskich w miastach naszego regionu. Nie mogło zabraknąć artykułów o rycerskich zakonach: o komandorii joannickiej w Golicach (gm. Cedynia) i o zatargu joannitów z Chojną. Jeden rozdział poświęcony jest miejskim tradycjom Czelina (mało kto wie, że ta nadodrzańska wioska była kiedyś miastem). Owocem benedyktyńskiej pracy autora jest encyklopedyczne zestawienie polskich (słowiańskich) i niemieckich nazw wód stojących i płynących zlewni Rurzycy, Kurzycy i Słubi.
|
Recenzentem naukowym książki jest jeden z największych polskich znawców średniowiecza - prof. Jerzy Strzelczyk z Poznania. W recenzji napisał, że naukowa twórczość Rymara „stanowi na mapie polskiej nauki historycznej zjawisko niepowtarzalne. (...) Najważniejszą i najobszerniejszą jej częścią są badania nad średniowiecznymi, w pewnym stopniu także późniejszymi, dziejami Pomorza Zachodniego, brandenburskiej Nowej Marchii i północnych terenów Wielkopolski. Problematyce tej, stosunkowo słabo rozpoznanej zarówno we wcześniejszej nauce polskiej, jak również niemieckiej, poświęcił Edward Rymar trudną do ogarnięcia liczbę prac, zawsze opartych na drobiazgowym i wszechstronnym studium istniejącego zasobu źródłowego, wspartym dogłębną osobistą znajomością badanego obszaru. Jest w tej dziedzinie niekwestionowanym autorytetem w Polsce. Prace jego, poza wymiarem ściśle poznawczym, mają niebagatelne znaczenie społeczne, mogą bowiem lokalnym społecznościom wymienionych terenów pomóc poznawać i doceniać ich skomplikowane dziedzictwo historyczne” - pisze Strzelczyk. Przypomnijmy, że obaj profesorowie byli uczestnikami opisywanej przez nas przed tygodniem konferencji w Cedyni, gdzie książka miała premierę.
Dodajmy gwoli sprawiedliwości, że język Edwarda Rymara nie zawsze jest gładki i przystępny, ale mimo to jego prace mają ogromną wartość poznawczą, przyczyniając się do budowania i wzmacniania naszej lokalnej tożsamości.
Edward Rymar
|
Antoni Porzeziński
|
Terra Incognita wydała jednocześnie inną książkę: „Osadnictwo ziemi cedyńskiej we wczesnym średniowieczu. Archeologiczne studium osadnicze”. Autorem jest archeolog Antoni Porzeziński, emerytowany pracownik Muzeum Narodowego w Szczecinie. Jest to podsumowanie wieloletnich badań wykopaliskowych w Cedyni, obejmujących grodzisko, okoliczne cmentarzyska i osady. Porzeziński brał w nich udział lub je prowadził. Książka zawiera wiele rysunków, zdjęć, map, tabel.
Po wakacjach w różnych miejscach naszego regionu zaplanowana jest promocja obu książek. Na razie można je kupić w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Chojnie (ratusz) lub zamówić w stowarzyszeniu e-mailem:
[email protected]
(tekst i fot. rr)
